De breedte van de gezondheidszorg

Lieve familie en vrienden,

Na een korte radiostilte is het weer tijd voor een blog;) Door Afrikaanse redenen duurde het wat langer: lees buikvirusje en veel stroomuitval, die uitvalt als het onweert, waait of regent en dat was afgelopen week elke middag/avond. Gelukkig zijn beide inmiddels weer wat hersteld:)

Allereerst zal ik wat meer vertellen over mijn dagelijkse leven hier in het ziekenhuis. Voor mij is het zo normaal, dat ik daar soms wat weinig over heb geschreven (volgens sommige bronnen;p). In de vorige twee weken heb ik public health gedaan. Public health is veel breder dan gezondheidszorg en wordt voornamelijk uitgevoerd in de kleine dorpjes rondom Mulanje. Elke dag gaan we vanuit het ziekenhuis op outreach naar de verschillende gezondheidsposten, die ongeveer elke twee weken bezocht worden. De dagelijks werkzaamheden bestaan uit:

1.      Kinderen onder vijf jaar screenen op ondervoeding op basis van gewicht (soort van consultatiebureau).

2.      Inentingen: Malawi probeert alle kinderen in te enten. Hierdoor is de kindersterfte ten opzichte van andere landen in Afrika relatief laag.

3.      HIV-testen en medicatie: HIV is een groot probleem hier, omdat ongeveer 16-20% van de mensen HIV positief is. Veel mensen weten ook niet of ze HIV hebben of ontkennen dat ze HIV hebben. Daarnaast is de stigmatisering rondom HIV erg groot.

Bestrijden van HIV kan het beste door medicatiegebruik te stimuleren, zodat de kans op het overdragen van het virus wordt geminimaliseerd. Op deze manier kan langzaam het aantal HIV patiënten naar beneden worden gebracht.

4.      Familieplanning: Hier wordt aandacht besteed aan familieplanning. Vaak houdt dit in dat aan vrouwen de prikpil wordt gegeven of als deze niet op voorraad is (wat deze twee weken zo was) dan wordt er de pil of condooms gegeven. Veel vrouwen zijn al in hun tienerjaren zwanger en het aantal kinderen per gezin is vaak groot en dat betekent ook dat er meer kinderen gevoed moeten worden. Mannen zijn hier over het algemeen niet echt betrokken bij het gezin en komen ook niet mee naar het ziekenhuis. Daarnaast hebben ze soms ook meerdere vrouwen of affaires. Veel vrouwen accepteren dat hier, wat mede komt door hun slechte sociaal economische status en weinige educatie. Bestrijden van educatie en armoede is dan ook één van de onderliggende bouwstenen onder public health.

5.      Diabetes en hypertensie: Ook hier zijn steeds meer mensen met diabetes (suikerziekte) en hypertensie (hoge bloeddruk). Het is belangrijk om beide te bestrijden, omdat de lange termijn gevolgen groot zijn en voorkomen beter is dan genezen. Dit wordt gedaan door educatie over voeding en beweging, maar ook door medicijnen voor te schrijven.

6.      Palliatieve zorg: Naast de curatieve zorg is hier ook plaats voor palliatieve zorg. Deze zorg wordt voornamelijk gegeven aan patiënten met AIDS (laatste stadium van HIV), Karposisarcoom (een soort kanker die alleen bij HIV patiënten voorkomt) en cervixcarcinoom (baarmoederhalskanker). Malawi heeft het grootste aantal patiënten in de wereld met cervixcarcinoom, wat mede komt door de vele wisselende seksuele contacten en doordat veel mensen HIV positief zijn wat een hoger risico geeft op verschillende soorten kankers. De palliatieve zorg bestaat uit pijnstilling, maar ook sociale zorg zoals het uitdelen van zeep en tandenborstels. Als patiënten niet meer in staat zijn om naar het ziekenhuis, gaat het ziekenhuis bij hen op bezoek.

7.      Gevangenis: Elke vrijdag gaan we vanuit het ziekenhuis naar de gevangenis om patiënten te bezoeken. Ook ik ben een vrijdag mee geweest. De gevangenis heeft ongeveer 450(waarvan ongeveer 100 vrouwen) gevangenen verdeeld over 7 cellen. Er is één groot middenplein met een keuken en wc/douches. Alle gevangen slapen op de grond rij aan rij op hun zijde en ’s nachts wordt er één keer geroepen en dan moet iedereen omdraaien op de andere zijde. Behalve dat het een stuk minder luxe is dan in Nederland gaat alles heel vreedzaam(ook veel minder bewakers) en vriendelijk. Wanneer gevangen er langer zijn, mogen ze ook helpen met koken en andere taken. Tijdens onze visite hebben we ongeveer 20 mannen gezien(de vrouwen werden overgeslagen want die zaten aan de andere kant) en dat was zonder een bewaker erbij(zo vreedzaam is het hier). Veel klachten zijn ook spierklachten door het slapen op de grond of mensen komen omdat ze er gewoon even uit willen en verzinnen allerlei klachten. In sommige gevallen kun je ook echt helpen door medicatie voor te schrijven.

8.      Weeskinderen: Veel weeskinderen worden hier opgevangen door familie. Niet alle weeskinderen hebben beide ouders verloren, maar soms is de andere ouder niet in beeld of heeft nog een ander gezin. Om de families te ondersteunen wordt aan de kinderen meel, zeep, schooltas en schoenen voor school uitgedeeld. Ik vond het een mooie dankbare taak om te mogen doen en ook mooi om te zien dat ze op deze manier toch echt deel van de community kunnen blijven in hun eigen land.

9.      Landbouwprojecten: Aangezien de basis van gezond zijn goede voeding is, wordt er veel landbouwprojecten opgezet. Wekelijks worden boeren en boerinnen bezocht en wordt er geïnvesteerd in nieuwe soorten groenten, wat wordt getest op kleine stukjes land. Niet alleen wordt zo de voeding gestimuleerd, maar ook het inkomen van de boeren(zij mogen de opbrengst houden) die vaak niet heel veel geld hebben. Een dubbele winst, want op deze manier wordt zowel ondervoeding als armoede bestreden. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan betere irrigatiesystemen en watervoorziening. Door de droogte en warmte is het soms lastig om het gewas van water te voorzien. Er wordt getracht om efficiënter met het water om te gaan. Ook worden visvijvers geïntroduceerd om de zelfde reden: bestrijden van armoede en ondervoeding. Een ander probleem is dat veel mensen hier op hout koken. De houtvoorraad is echter niet eindeloos en dat dreigt in Malawi een probleem te worden. In de dorpjes wordt dan ook een manier geïntroduceerd, waarbij minder hout nodig is voor het koken. Al met al is het een zeer grote diversiteit van activiteiten, waarbij veel meer gewerkt wordt aan de onderliggende oorzaken van het gebrek aan gezondheid.

Het was erg interessant om de afgelopen twee weken een inkijkje in public health gekregen te hebben en gezien te hebben hoe breed de gezondheidszorg is, waarbij de aandacht op de onderliggende factoren als educatie, armoede en voeding in mijn ogen veel belangrijker is geworden.

Deze week is Fleur, een co-assistent uit Utrecht, ons komen vergezellen en ben ik gestart op de verpleegafdeling van de mannen. Veel mannen komen hier erg laat naar het ziekenhuis of ontkennen dat ze ziek zijn. De mannen die opgenomen worden, zijn vaak erg ziek. Daarnaast laten veel mannen zich niet testen op HIV of als ze wel HIV hebben ontkennen ze het(vaak juist hoger opgeleide mannen). Doordat ze hun medicatie niet innemen, komen ze vaak terug met een vergevorderd stadium HIV gecompliceerd met tuberculose en (zeldzame) infecties of kanker. Erg leerzaam om de klinische presentatie van deze ziektebeelden te zien.

Naast alle bezigheden en een weekenddienst in het ziekenhuis hebben we op de overige dagen in de weekenden genoten van wat vrije tijd. Zo zijn we op een bruiloft van één van de clinical officers geweest: erg leuk om mee te maken! Vooral heel veel dansen en heel veel briefgeld (wat hier niet veel waard is) in de luchtgooien voor het bruidspaar. Genieten! Daarnaast had ik de gelegenheid om mijn Malawiaanse familie opnieuw te bezoeken! Erg fijn om hen weer te ontmoeten en zien:) ook mijn petekindje Joël ontmoet( vijf jaar geleden mijn eerste bijgewoonde bevalling). Hij was erg verlegen m.. de familie was zo vereerd met mijn komst dat alle tantes en opa/oma ook moesten komen. Erg leuk om hem nu vijf jaar later weer te zien!

Verder zijn we afgelopen weekend een weekend naar het Lake, oftewel Lake Malawi geweest. Een bekende plek voor mij van vijf jaar geleden.. en opnieuw was het prachtig!! Genoten van vele prachtige zonsondergangen, luieren op het strand, cocktails drinken, boottochtje, snorkelen en vooral heel veel chillen. Helaas zijn we wel alle drie ziek geworden tijdens en/of na het weekend. Ons buikjes vinden Malawi nog niet heel leuk:p Gelukkig gaat het nu weer wat beter met ons en daar zijn we heel blij en dankbaar voor:)

De komende week is alweer de laatste week voor Annerieke en mij in Malawi. Ik zal deze laatste week op de kinderafdeling zijn. Daarnaast komen er nog drie nieuwe co-assistenten uit Groningen ons vergezellen en zijn we een weekje met z’n zessen in huis: gezellige drukte!

Volgende week zaterdag vlieg ik samen met Annerieke naar Ethiopië en daar verblijven we tot en met woensdag. Vervolgens vlieg ik door naar Ghana en gaat Annerieke terug naar Nederland. Waarschijnlijk zal ik de volgende blog vanuit Ethiopië of Ghana schrijven;)

Hartelijke groetjes uit Malawi!

Blessings! Alice